Lieve Hasselaren en Hesselossen, lieve bezoekers van onze mooie stad,
Ik werd geboren in Leuven, in 1842, als vierde kind van zeven. En wat heel uitzonderlijk was voor die tijd, was dat mijn vader, een vooruitstrevende stadschirurg, mij en mijn zussen dezelfde kansen gaf als onze broer.
Met ons gezin reisden we onder andere naar Engeland. Die reizen openden mijn ogen voor progressieve ideeën, en toen mijn broer onverwacht overleed, besloot ik zijn pad te volgen: ik zou arts worden.
In die jaren was zelfs het hoger secundair onderwijs in België nog niet toegankelijk voor meisjes. Dus ging ik eerst naar Duitsland om me voor te bereiden op mijn universitaire studies. Toen ik in 1873 terug naar Leuven kwam en me wilde inschrijven aan de Katholieke Universiteit, weigerde de rector, Monseigneur Namèche, mijn inschrijving.
Daarom vertrok ik naar Bern in Zwitserland, waar vrouwen sinds kort wel werden toegelaten aan de universiteit. Zes jaar later behaalde ik mijn diploma als dokter in de geneeskunde. In mijn doctoraatsthesis bekritiseerde ik de wantoestanden in de Zwitserse gevangenissen, een vroege uiting van mijn sociale betrokkenheid.
Bij mijn terugkomst in België mocht ik - ondanks mijn diploma - mijn beroep niet uitoefenen. Daarom trok ik naar Londen, waar ik enkele jaren professionele ervaring opdeed als arts.
Maar ook dat volstond niet voor de Belgische wetgever, dus toen ik in 1882 terugkeerde naar België moest ik nog extra examens afleggen om mijn diploma te laten erkennen. Twee jaar later kreeg ik dan toch eindelijk de toestemming om mijn beroep in ons land uit te oefenen en was ik de eerste vrouwelijke dokter in de geneeskunde in België. Ik vestigde me in Brussel en werkte er als arts voor Le Refuge, een opvanghuis voor ex-prostituees.
Net als bij mijn vader ging mijn roeping verder dan geneeskunde, en was ik vastbesloten om onrecht te bestrijden. Vanuit dat engagement hielp ik in 1881 de Société de Moralité Publique oprichten, een organisatie die vocht tegen vrouwenhandel en gereglementeerde prostitutie. Ik bleef er bij betrokken tot in 1902, en organiseerde internationale congressen om onze boodschap te verspreiden.
Mijn passie voor rechtvaardigheid bracht me in contact met Marie Popelin, de eerste vrouwelijke advocate in België. Als overtuigde feministes richtten we in 1892 samen de Belgische Liga voor Vrouwenrechten op. We streden voor gelijkheid, voor vrouwenkiesrecht, en voor de rechten van alle vrouwen in ons land.
Tien jaar later, in 1902, moest ik mijn praktijk en bestuursfuncties opgeven vanwege mijn afnemende gezichtsvermogen. Ik verhuisde naar Knokke, waar ik mijn laatste jaren doorbracht. Maar ook dan bleef ik betrokken en geëngageerd. Uiteindelijk trad ik in 1914 nog één keer op de voorgrond, als erevoorzitster van de tentoonstelling ‘De hedendaagse vrouw’ in Antwerpen.
Mijn leven was een strijd voor rechtvaardigheid, voor gelijkheid, en voor de toekomst van vrouwen. Aan de vrouwen van vandaag zeg ik: laat je niet tegenhouden. Ga door waar ik begon, en maak de wereld rechtvaardiger voor iedereen. Want wat ik kon, kunnen jullie ook!
Ik wens jullie nog een mooie avond in goed gezelschap.
Van harte,
Isala Van Diest